Trong buổi sáng của khoá tu, Thầy Viện chủ đã có buổi Pháp thoại với chủ đề: "Con đường tu tập". Giáo pháp của Đức Phật là dược liệu trị tâm bệnh cho chúng sinh. Học giáo pháp là phải làm sao thấy cho được cái bệnh, tức cái yếu kém của bản thân rồi dùng pháp chữa trị giúp chuyển hóa thì đó mới là pháp Phật. Tâm bệnh chúng sanh đó là nghiệp chướng, tham, sân, sĩ…Học Phật, nghe pháp là để quy chiếu lại chính mình, xem thân tâm khiếm khuyết chỗ nào và dùng pháp gì, trị làm sao để chữa lành thì pháp đó mới là Pháp Phật màu nhiệm. Chúng sanh ai cũng có tâm bệnh đó chính là phiền não - không phiền với gia đình thì cũng với công việc, không bạn bè thì cũng họ hàng, chồng vợ và thậm chí là phiền với chính mình.

   Phiền thứ nhất là phiền não do sự tác động của ngoại cảnh để rồi thân, khẩu bị cuốn theo. Mỗi ngày sáu căn mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý tiếp xúc với cảnh ngoài từ đó khởi sinh yêu thích hờn ghét; thích không có được thì phiền, ghét không né được cũng phiền. Cho nên việc đầu tiên để trở thành Phật tử chúng ta phải quay về nương tựa ba ngôi cao quý. Chúng ta giống như con thuyền không bến, sống bất định không có hướng đi, cho nên có Phật, có Pháp, có Tăng là để quay về nương náu. Tiếp theo đó là lãnh thọ giới pháp. Ngay khi không là Phật tử, vâng giữ Năm nguyên tắc đạo đức cũng giúp xây dựng một nếp sống thánh thiện, an lành cho bản thân và xã hội. Giới là những điều Phật chế để ta hoàn thành nhân cách, phẩm hạnh đạo đức; để miệng nói lời ái ngữ, thân làm những điều tốt, ý không suy nghĩ những điều quấy. Người giữ giới, sống với giới sẽ dần chuyển thành hạnh, trở thành người có giới hạnh. Sống với người có giới hạnh sẽ luôn tươi mát, luôn nhận được niềm vui. Người có giới hạnh thì sống ở đâu ở đó có an lạc, ai gần gũi người giới hạnh thì người đó cũng sẽ có sự tươi mát.

   Thứ hai, chúng ta phải khắc phục những phiền não trong tâm bằng phương pháp tu định. Tâm chúng sanh vốn dĩ lăng xăng, vọng động. Tâm lao xao, vọng động bởi vì bị cuốn vào âm thanh, sắc tướng bên ngoài, mà âm thanh, hình sắc thì có muôn hình vạn trạng. Nhờ tu tập định, tập trung tâm ý cho đến viên mãn, từ đó sẽ có định lực. Hành giả tu tập định sẽ cảm thọ được hỷ và lạc của thánh nhân. Người thiếu tu cảm thọ hỷ và lạc bằng ham muốn của sáu căn. Đó là sự cảm thọ của dục lạc, hỷ lạc của người tu thiền địn là cảm thọ của thánh nhân - sự cảm thọ không có bóng dáng của khổ đau. Cảm thọ của thế gian thì đằng sau niềm vui luôn có nỗi buồn, đằng sau hạnh phúc luôn có bóng dáng của khổ đau, đằng sau của sự họp mặt luôn có sự chia ly, trống vắng, cô đơn, buồn tủi. Nhưng sự cảm thọ của bậc thánh là quay về với chính mình, đó là sự cảm thọ chỉ có hơi thở, hít vào, thở ra, tràn đầy năng lượng an lạc. Người tu tập định là người đang thầm lặng xây dựng nền móng vững chắc cho lộ trình giải thoát, và lâu đài giác ngộ. Cơn bão lớn nhất có thể nhận chìm ta đó chính là cơn bão cảm xúc. Tòa nhà xây dựng bằng định lực rất vững chãi, không giông bão cảm xúc nào ập đến được.

   Loại phiền não thứ ba là phiền não ngủ ngầm nơi tâm thức. Dứt bỏ phiền não ngủ ngầm bằng cách tu tập tuệ. Đây là phương pháp xới lớp đất cứng cõi trong tâm, nơi chứa đựng những hạt giống phiền não khổ đau, ngủ ngầm ở trong tâm thức - phiền não tuỳ miên. Tu tập tuệ là tu tập nhiệt tâm, chánh niệm, tỉnh giác để chuyển hoá những phiền não ngủ ngầm. Mỗi khoảnh khắc, mỗi phút giây, mỗi giờ trôi qua chúng ta làm gì thì chúng ta phải nhận biết rõ với chánh niệm với giờ phút hiện tại làm gì biết đó, thân đâu tâm đó, ghi nhận sự vật hiện tượng như nó đang là, không bình luận, đánh giá, phản ứng.

   Nhờ vậy thấy rõ bản thể của thực tướng pháp là luôn sinh diệt, duyên sinh và bất toại nguyện. Nhờ tu tập tuệ, hành giả hiểu bản chất của hạnh phúc, bản chất của khổ đau. Chúng là những pháp không bền lâu và không có thật. Nhờ vậy hạnh phúc không đam mê, không thỏa mãn, khổ đâu không ghét bỏ không bất mãn. Sống mỉm cười trước mọi sự vật hiện tượng, không dính mắc bất kỳ thứ gì dù thích hay ghét. Sống như vậy thì dù ở đâu, dù ở chỗ nào hành giả sẽ có được cuộc sống viên mãn.

Ngọc Ánh

Một số hình ảnh ghi nhận khác: