Y phục
truyền thống là trang phục mang nét đặc trưng của một quốc gia. Áo dài Việt - cả nam và nữ - là dấu
ấn đậm nét văn hóa Việt phục. Lịch sử dân tộc đã chịu ảnh hưởng sâu đậm từ nền
văn minh Hoa Hạ; tiếp theo đó là sự tác động của các trào lưu phương Tây trong
quá trình tiếp biến văn hóa.
Dẫu vậy, chiếc áo dài Việt Nam vẫn giữ được cốt cách của một hình thái "quốc phục" (dù chưa được công nhận) với "hệ miễn dịch" đặc hữu trước xu thế văn hóa hội nhập, ngoại lai.
Người
dân mặc áo dài đi chùa dịp tết
Đã có
những khoảng thời gian, tưởng chừng như áo dài Việt chỉ còn tồn tại trong không
gian nghệ thuật như ông đồ cho chữ, anh hát quan họ, hay cô đầu hát ca trù. Hiếm
lắm mới có một vài ông bà già ở vùng quê mặc áo dài khi gia đình có hiếu hỷ,
đình làng có hội hoặc đi chùa lễ Phật.
Ấy thế, chiếc áo dài Việt Nam đã có một sức
sống mãnh liệt trước những thách thức của thời trang Âu phục; vượt qua những
kiểu mẫu luôn đổi mới của đương đại. Đó là nhờ cốt cách của chiếc áo, xưa mà
vẫn thể hiện tính đại chúng, cũ mà vẫn thích nghi với thời trang.
Chính chiếc áo dài đã tạo nên sự dịu dàng, thanh lịch của người phụ nữ; toát lên phong thái đỉnh đạt, nghiêm cẩn của quý ông. Tính tiện lợi của nó là dễ dàng cho người mặc trong sinh hoạt thường nhật, dù là dự lễ hội, giao tiếp hay làm việc…
Nam,
nữ đều có thể mặc được áo dài
Tiêu
chí khá thoáng của áo dài Việt là giữ chuẩn mực mẫu mã chứ không chú trọng sắc
màu. Cố nhiên, chiếc áo dài của quý ông xưa kia chủ yếu là màu trắng hoặc đen,
trong khi áo tứ thân, ngũ thân với yếm đào (tiền thân của áo dài phụ nữ ngày
nay) thì được phép nhiều màu. Nhờ vậy mà chiếc áo đã tạo được nhiều dáng vẻ cho
người mặc.
Tại sao gọi là áo dài? Chỉ đơn giản thân áo phải may dài quá gối nên gọi là áo dài. Tại sao phải dài quá gối? Đó là chuẩn mực đạo đức theo quan niệm của ông cha. Nội tôi là một người khá nghiêm về lễ giáo. Một lần mấy cô của tôi đi chợ mặc áo ngắn, bà chỉ nói: "Con cún còn có cái đuôi các con ạ!". Trang phục là để che thân, để làm đẹp nhưng cũng nói lên nhân cách, lối sống của con người: "Tướng tùng tâm hiện".
Áo
dài nơi công sở trong dịp kỉ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8.3
Năm
2000, sang Hàn Quốc, trong một chiều tối, chúng tôi bắt gặp quán cơm mang tên
"Áo Dài" ngay tại thủ đô Seoul. Bước vào, dù gặp gỡ lần đầu, bà chủ
mừng rỡ chắp tay vái chào rồi xin phép được… bắt tay để được truyền hơi ấm tình
quê.
Bà nói: "Sao quý thầy biết quán này mà
đến?". Chúng tôi trả lời: "Đơn giản là hai chữ "Áo Dài" đã
mời gọi chúng tôi". Chỉ là tên của quán ăn đã làm sáng ngời văn hóa Việt
nơi xứ người. Không có "Áo Dài", có lẽ chúng tôi không thể nào nhận
diện được đây là quán ẩm thực Việt Nam.
Câu chuyện ngỡ như chuyện vặt nhưng chính văn
hóa thời trang đã gián tiếp "giới thiệu" thêm văn hóa ẩm thực của dân
tộc giữa xứ kim chi.
Là người thành lập nhiều chùa ở châu Âu và thường xuyên đi về để chăm sóc đời sống tâm linh cho bà con đồng hương, tôi cảm nhận người Việt đã nâng niu, trân quý "dáng quê" qua chiếc áo dài Việt đến mức nào.
Hãy khoác lên mình chiếc áo truyền
thống với niềm tự hào là người gìn giữ, nhân rộng di sản văn hóa dân tộc
Mỗi khi chùa có lễ, những người bạn nước ngoài đến dự, họ luôn hướng mắt đến những chiếc áo dài thướt tha dáng Việt. Họ xin được chụp ảnh với các bé mặc chiếc áo dài khăn đóng như muốn bày tỏ sự tôn vinh, ngưỡng mộ nét văn hóa Việt. Không ít lần, tu viện Khánh An tổ chức lễ hằng thuận (lễ cưới) cho những đôi bạn trẻ chồng Tây vợ Việt, chú rể xúng xính với chiếc áo dài khăn đóng trên người, hớn hở ra mặt khiến quan viên hai họ đều mừng vui.
Chiếc áo dài phụ nữ đã được sử dụng gần như
phổ biến từ trường học vào đến sân bay, từ công sở ra đến phố thị; trong khi
chiếc áo dài nam thì xuất hiện khiêm tốn. Mong sao, chiếc áo dài nam truyền
thống xuất hiện nhiều hơn nơi phố thị.
Hãy khoác lên mình chiếc áo truyền thống với niềm tự hào là người gìn giữ, nhân rộng di sản văn hóa dân tộc. Không nhất thiết phải sử dụng áo vào ngày thường nhưng ít nhất là nên khoác lên mình vẻ đẹp truyền thống vào ngày tết, ngày giỗ tổ Hùng Vương, ngày thống nhất (30.4) hay là ngày Quốc khánh (2.9).
Phụ nữ thướt tha trong tà áo dài
Nhìn
những bậc tiền bối mặc áo dài khăn đóng xưa, tôi cảm nhận cả không gian như
toát lên hồn thiêng đất Việt. Ngày xưa, "áo dài khăn đóng" được xem
là phần thưởng cao quý cho những ai được vua ban.
Cần có chính sách khuyến khích, vận động nhân
dân, nhất là quý ông mặc áo dài truyền thống. Tôi tin đất nước sẽ có một ngày
gọi là "Ngày văn hóa y phục Việt Nam" để duy trì, phát huy các giá
trị văn hóa truyền thống trong đó có văn hóa y phục dân tộc.
Văn hóa được xem là toàn bộ các khía cạnh của cuộc sống xã hội từ ngôn ngữ, chữ
viết cho đến phong tục, tập quán; từ hội họa, kiến trúc cho đến tư tưởng, tôn
giáo… trong đó có văn hóa thời trang do con người sáng tạo trong tiến trình
lịch sử. Việt Nam có nền văn hóa đặc trưng, tạo nên sự khác biệt trên bản đồ văn
hóa thế giới.
Thời trang áo dài như một dấu nhấn trong hệ giá trị văn hóa dân tộc góp phần
tạo nên nét đặc sắc của văn hóa Lạc Hồng.
Chính truyền thống văn hóa là giá trị tinh
thần đặc biệt, do lịch sử đúc kết, định hình cho văn minh quốc gia. Đó là quốc
hồn dân tộc.
Trí Chơn
Tin Tức Liên Quan
- Thường trực Ban trị sự GHPGVN. tỉnh Ninh Thuận thăm tu viện Khánh An ( 7/03/2024 9:16)
- Ngài Samdech Tep Vong Đại Tăng thống Vương quốc Campuchia viên tịch ( 1/03/2024 8:50)
- Xá Lợi Rụng Cánh Mai Hoa (24/02/2024 3:52)
- NĂM CŨ QUA RỒI – TÂM THÁI MỚI (24/02/2024 5:43)
- Một khóa tu đáng nhớ - Một người bạn chưa thể nào quên (22/02/2024 3:16)
- Xuân đến tự bao giờ? (22/02/2024 3:12)
- Khoảnh Khắc Giao Thừa (15/02/2024 8:52)
- 30 Tết ( 9/02/2024 1:24)
- Tu viện Khánh An trao tặng bánh tét yêu thương ( 8/02/2024 8:21)
- Chén trà cuối năm bên Thầy ( 3/02/2024 11:04)