Trưa đầu hạ, dưới những tán lá xanh tươi, những tia nắng lấp ló đan chen nhau biểu hiện xuống thềm  đá trước trai đường. Tôi và đại chúng đang thực tập phép ăn cơm trong chánh niệm. Tức là khi ăn không nói chuyện, hoàn toàn tiếp xúc sâu sắc với nguồn thức ăn. Có mặt trọn vẹn trong giây phút hiện tại mà không suy tưởng về quá khứ hay tương lai. Từng muỗng cơm đưa vào miệng,  nhai thật đều và thảnh thơi, hoà quyện cùng với đó là hơi thở nhẹ, có ý thức. Giữ tâm thư thái và thong dong. Tôi  thầm quán niệm:

Ăn cơm trong tích môn,

Nhai đều như nhịp thở.

Nhiệm mầu ta nuôi nhau,

Từ bi nguyện cứu độ.

(TS. Nhất Hạnh)

Thật vậy! Mỗi cọng rau, mỗi miếng đậu hủ cho tới từng trái ớt, nước tương trong miệng tôi, quả là một sự thật nhiệm mầu. Nhìn cọng rau tôi thấy nắng vàng,  trời xanh; thấy được những đám mây nặng trĩu mưa sa và cũng thấy được cả Đất Mẹ Thanh Lương Địa. Nhìn sâu một hồi, tôi cũng thấy luôn cả những giọt mồ hôi thấm nỗi vất vả của những bác nông dân, đang ngày đêm ân cần bón phân chăm sóc. Mọi thứ đang có mặt cho tôi, cùng yểm trợ để tôi được sống, được tu. Một tặng phẩm cụ thể nhất không ai có thể thiếu mà tồn tại được, đó chính là bữa ăn.

Trước mặt tôi đây là một dĩa rau tươi,  thơm ngon và bổ dưỡng. Tôi bỗng hiểu ra rằng, sự tồn tại của bản thân có liên hệ mật thiết với cả vũ trụ và con người. Tôi không thể nào tồn tại một cách độc lập mà không có những yếu tố xung quanh.

Mặt trời xanh rờn một rổ rau tươi,

Vạn Pháp nương nhau làm nên cuộc đời.

(TS. Nhất Hạnh)

Nghĩ đến đây, tôi mỉm cười. Tôi chợt biết ơn Ba Ngôi Báu vô cùng. Nhờ có Phật mà tôi có người dẫn đường chỉ lối. Nhờ có Pháp mà tôi không đi về nẻo mịt mù, đen tối. Và cũng nhờ có Tăng, mà hằng ngày tôi được bảo hộ, soi sáng và dìu dắt trên con đường thực tập còn nhiều yếu kém. Sẽ ra sao nếu tôi là một cá thể riêng biệt? Sẽ như thế nào nếu tôi không có những điều kiện yếu tố yểm trợ từ chung quanh? Ắt hẳn rằng, tôi sẽ không thể nào tồn tại, bởi lúc ấy bản thân chỉ mong manh như một giọt nước. Mà đã là giọt nước rồi, giữa cuộc đời nóng bức này, tôi sẽ bốc hơi mất thôi...Do vậy, tôi chỉ có thể ra tới biển khi tôi là một dòng sông! Tôi chỉ có thể sống được khi có sự giúp đỡ của vạn vật, từ mọi người lẫn mọi loài, từ hữu tình đến vô tình. Ngước nhìn sang Thầy - Thầy vẫn đang ngồi đó cho tôi, Thầy vẫn đang thở cho tôi và Thầy cũng đang mỉm cười có mặt cho tôi. Nhìn từng huynh đệ, tôi bỗng thấy mỗi người đều là một bài thơ, đều cho tôi những bài học giá trị đạo đức khiến tôi phải sụp lạy, tôn thờ. Thở một hơi thở nhẹ, tôi nhìn lại tự thân và chợt nhận ra được ngoài những hạt giống hạnh phúc thì vẫn còn đó mầm móng của những hạt giống khổ đau. Tôi cũng xin mỉm cười chắp tay thầm biết ơn, bởi nhờ những đau khổ ấy, tôi lại có thêm chất liệu để tưới tẩm những hạt giống hạnh phúc.

Hạnh phúc và đau khổ

Tương tức hỗ trợ nhau

Nếu không có bùn bẩn

Hỏi tìm sen nơi nào?.

Ăn cơm trong chánh niệm và biết ơn như vậy, khiến tôi cảm nhận thời gian trôi thật nhanh. Tuy là nhanh nhưng quả thực mỗi khoảnh khắc đi qua khiến tất cả đều trở nên mang nhiều ý nghĩa. Ngoài năng lượng có từ thức ăn, dường như tôi đã có thêm một thứ năng lượng khác được xuất phát từ tinh thần để tiếp động lực cho tôi bước đi trên con đường lắm chông gai và khó khăn này. Rồi tiếng chuông nhấp vang, báo hiệu giờ cơm sắp kết thúc. Tôi cùng đại chúng xướng lên bài kệ cuối cùng:

Bát cơm đã vơi

Bụng đã no rồi

Bốn ơn xin nhớ

Nguyện sẽ đền bồi.

(TS. Nhất Hạnh)

Chắp tay lại thành búp sen, tôi cúi đầu! Tôi nguyện thầm nhắn nhủ mình rằng sẽ luôn nhớ ân Tam Bảo vô cùng, vì đã cho tôi được sống những tháng ngày vững chãi thảnh thơi, được trở thành một người tự do đích thức với chính mình. Tôi sẽ khắc ghi hoài bóng dáng Thầy Tổ-Tông phong đã hi sinh thật nhiều để thế hệ sau có môi trường nuôi dưỡng hạt Bồ Đề Tâm. Và, tôi cũng thật sự cảm ơn tình huynh đệ đã âm thầm dạy cho tôi những chân lý sống. Xin nhận nơi đây lòng biết ơn sâu sắc nhất. Và cũng thật lòng xin bỏ qua cho tôi những khi tôi đã sai lầm, vụng dại. Một lần nữa! Xin niệm ân, tri ân và nguyện báo ân mọi mối nhân duyên đẹp trong đời.

Nhuận Phổ